Mogą Cię też zainteresować te artykuły:
- Lista emocji
- Jak przestać tłumić swoje emocje? -praktyczne wskazówki
- Emocje podstawowe vs emocje złożone – Ekman, Plutchik
- Frustracja: Twoja nowa najlepsza przyjaciółka do osiągania celów!
- Jak radzić sobie ze złością/gniewem?
- Wyrażanie emocji – jak wyrażamy emocje poprzez mowę ciała?
- Czym są emocje i czemu służą?
- 74 inspirujące cytaty o emocjach!
Wstęp
Zarówno pozytywne emocje, jak negatywne stanowią niezwykle potężną i integralną częścią ludzkiego doświadczenia. Zarówno pozytywne, jak i negatywne emocje każdego dnia oddziałują na naszą psychikę, wpływając na to jak się zachowujemy i jak myślimy. Są siłą, która napędza i kształtuje nasze życie w sposób, którego możemy nawet nie być świadomi.
Pomyśl o tym jak o rzece – może zabrać nas w nieprzewidywalną podróż, zarówno ze wzlotami, jak i upadkami. Emocje szczególnie te negatywne często mogą wydawać się przytłaczające lub niepokojące, ale jeśli zostaną przyjęte z otwartością i zrozumieniem, mogą zwiększyć naszą świadomość siebie i doprowadzić do większego docenienia życia.
Pozytywne emocje vs. negatywne emocje – czy ten podział jest właściwy?
Emocje są złożone i powinniśmy podchodzić do nich z należytą starannością. Zacznijmy od tego, że dychotomiczne klasyfikacje (typu emocje pozytywne a negatywne) nie do końca oddają obraz sprawy.
Każda emocja zawiera zarówno pozytywne, jak i negatywne elementy. Tak jak tęcza zawiera różne kolory, emocje zawierają wiele różnych odcieni. W EI Expert podkreślamy niuanse wpływu emocji, pokazując, że każda emocja może być złożona i skomplikowana w swojej ekspresji.
Rozumiejąc dwoistość emocji, możemy lepiej zrozumieć kwestie dotyczące rozwoju afektywnego (emocjonalnego) i zachowania. Liczne badania wykazały, że sześć podstawowych emocji (smutek, strach, obrzydzenie, gniew, zaskoczenie i szczęście) jest uniwersalnych we wszystkich kulturach (Ekman, 1992). Zaobserwowano jak osoby w czterech różnych krajach doświadczały podobnego zakresu reakcji emocjonalnych, gdy prezentowane były te same bodźce (An, Marks & Zhang 2017).
Oznacza to, że niezależnie od tła kulturowego lub barier językowych, ludzie mogą mieć pewne wspólne reakcje emocjonalne. Mamy nadzieję, że ten artykuł pozwoli Ci do głębszego zrozumienia ludzkich emocji i różnych sposobów ich wyrażania.
Wielowymiarowe ujęcie emocji pozytywnych i negatywnych
Modele wymiarowe emocji mogą pomóc w zrozumienie złożoności ludzkich emocji. Już Wundt (1897) zaproponował, że wszystkie emocje można opisać za pomocą trzech wymiarów: od przyjemnego do nieprzyjemnego, od pobudzającego do przytłumiającego, od napiętego do zrelaksowanego. Później Schlosberg (1954) doprecyzował te trzy wymiary do przyjemności-nieprzyjemności, uwagi-odrzucenia i poziomu aktywacji.
Wymiarowe modele emocji opierają się na założeniu, że wszystkie emocje dotyczą tego samego, wzajemnie powiązanego systemu stanów emocjonalnych. Nadal jednak dominują modele dwuwymiarowe: model obwodowy (Remington i in., 2000), model wektorowy (Bradley i in., 1992) oraz model: pozytywna aktywacja – negatywna aktywacja (PANA), który zawiera dwa wymiary: pozytywną i negatywną walencję oraz wysoką i niską aktywację (Watson i Tellegen, 1985). W większości (jeśli nie we wszystkich) tych modeli walencja jest jednym z ważnych wymiarów, wzdłuż którego określona emocja jest klasyfikowana jako pozytywna lub negatywna. W istocie, obszar badań naukowych nad emocjami opierał się i rozwijał na założeniu, że emocje są albo pozytywne, albo negatywne. Możemy użyć modeli dwuwymiarowych, aby lepiej zrozumieć emocje, przy czym ważnym wymiarem jest to, czy emocja jest ogólnie klasyfikowana jako pozytywna czy negatywna. Dzięki tym modelom możemy dowiedzieć się więcej o złożonej naturze emocji i uzyskać wgląd w to, jak zarządzać nimi i wyrażać je w zdrowy sposób.
Pozytywne emocje i negatywne emocje w badaniach naukowych
Badania pokazują, że emocje, niezależnie od tego, czy są uważane za „pozytywne” czy „negatywne”, mogą wpływać na nasze myśli i zachowania zarówno w pomocny, jak i niepomocny sposób. Ważne jest, aby zrozumieć siłę naszych emocji i wykorzystać je na naszą korzyść, abyśmy nie podejmowali decyzji wyłącznie na podstawie uczuć. Emocje mogą być potężne, ale ostatecznie to od nas zależy, jak te uczucia manifestują się w naszym życiu.
W badaniach Tan i Forgas, (2010), uczestnicy poddani torowaniu (primingu) pozytywnych emocji wykazywali istotnie więcej egoizmu niż osoby poddane torowaniu smutnych emocji. Osoby przykładające dużą wagę do dążenia do szczęścia zgłaszały istotnie więcej samotności w porównaniu z osobami neutralnymi w dążeniu do szczęścia. Ponadto Tamir i Bigman (2014) wykazują, że doświadczanie emocji, które zwykle wywołują nieprzyjemne uczucia przynosi korzyści (np. złość skutkowała lepszym wykonaniem zadania konfrontacyjnego). Sugeruje to, że tzw. pozytywne emocje mogą mieć negatywny wpływ na człowieka, a negatywne emocje mogą mieć wpływ pozytywny.
Ważne jest, aby pamiętać, że emocje nie zawsze są tym, czym się wydają i mogą mieć nieoczekiwane wyniki. Pozytywne emocje, takie jak szczęście, mogą prowadzić do egoizmu, podczas gdy negatywne emocje mogą być korzystne w pewnych sytuacjach. Warto przyjrzeć się bliżej własnym emocjom pod tym kątem i starać się zrozumieć ich głębszy wpływ na nasze zachowania i wybory. Wiedza o tym pozwoli nam podejmować lepsze decyzje dla siebie i dla osób wokół nas, zarówno w domu, jak i w pracy.
Pozytywne emocje w pracy zawodowej
Emocje są potężną i złożoną siłą w naszym życiu zawodowym. Pomagają nam wyrażać i rozumieć nasze myśli i doświadczenia, jak również to, co czują nasi współpracownicy, podwładni i przełożeni. Pozwalają nam poruszać się po firmie, tworząc znaczące połączenia z innymi i odpowiednio reagować na różne sytuacje. Pozytywne emocje niejako „ładują nas” i dodają motywacji i zadowolenia.
Podczas gdy emocje mogą być ulotne, ich wpływ na nasze zachowanie i myśli może trwać długo po ich zakończeniu (podobnie jak na kolegów i koleżanki z pracy). Przykładowo – jeśli źle wyrazisz swoje emocje do współpracownika a on poczuje się urażony, to w późniejszym czasie prawdopodobnie przyjdzie Ci za to „zapłacić”. Walutą w relacjach są właśnie emocje. Pozytywne emocje są jak zwrot z inwestycji, natomiast negatywne emocje są naszym długiem.
Pozytywne a negatywne emocje w pracy
Ty możesz tego nawet świadomie nie zauważyć. Twój rozmówca też może nie zwracać uwagi na emocje, kojarzą się one jednak w ogromnym stopniu nieświadomie. Jeśli skojarzysz się w jego umyśle z negatywnymi emocjami, pójdą za tym określone myśli, oceny, działania i ogólne nastawienie. Dlatego właśnie uczymy jak wzmacniać pozytywne emocje w pracy, zarówno we własnym doświadczeniu, jak i w swoim zespole, oczywiście w zdrowych ramach i granicach. Ważnym filarem motywacji i dobrej atmosfery w pracy czy biznesie są właśnie pozytywne emocje.
Negatywne emocje w pracy drogą do konfliktu
Dzięki pionierskiej pracy Karola Darwina, Paula Ekmana i innych badaczy wiemy, że istnieją uniwersalne emocje oparte na naszej zdolności rozpoznawania wyrazu twarzy w różnych kulturach. Rozumiejąc te podstawowe emocje i sposób, w jaki przejawiają się one w naszym zachowaniu, możemy uzyskać głębszy wgląd w siebie i innych, co pozwala nam skuteczniej się komunikować, lepiej wczuwać i pielęgnować silniejsze relacje.
Nasz przegląd badań oraz praktyczna praca w organizacjach w ramach EI Expert pokazała, że tradycyjne, dychotomiczne klasyfikacje emocji nie wystarczą już do wyjaśnienia złożoności naszego życia emocjonalnego. Ludzie jednocześnie potrafią odczuwać pozytywne i negatywne emocje. Mogą one mieć zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki. Przyglądanie się poznawczym i afektywnym składnikom emocji u danej osoby pomogło mi osobiście zrozumieć złożoności emocji w bardziej specyficzny dla kontekstu sposób. Dlatego proponuję przyjąć bardziej zniuansowany pogląd na emocje, jeśli chcemy w pełni zrozumieć, jak ich doświadczamy. A tym bardziej zacząć wykorzystywać emocje w swojej pracy czy firmie.
Ostatecznie emocje mogą być mieczem obosiecznym:
Z jednej strony mogą prowadzić do pozytywnych rezultatów, takich jak zwiększona motywacja, entuzjazm i koncentracja.
Z drugiej strony mogą mieć również negatywne konsekwencje, takie jak uczucie przytłoczenia czy braku motywacji.
Dlatego ważne jest, abyśmy wzięli pod uwagę wszystkie te aspekty, rozważając nasze doświadczenia emocjonalne. Emocje są zarówno płytkie, jak i głębokie, ale dopóki nie zbadasz ich wszystkich, nigdy nie dowiesz się, co znajduje się pod powierzchnią. Na przykład szczęście jest uważane za pozytywną i pożądaną emocję. Badania jednak ujawniły ciemniejszą stronę szczęścia. Według Grubera i in. (2011) dążenie do szczęścia nie zawsze jest pozytywne, a doświadczanie szczęścia nie zawsze jest czymś dobrym. Ludzie, którzy silnie dążą do szczęścia, mają tendencję do bycia bardziej przygnębionymi, nieszczęśliwymi i pozbawionymi radości.
Jeśli chodzi o emocje, powinniśmy myśleć nieszablonowo. Emocje niekoniecznie muszą być takie same – pozytywne lub negatywne – ale mogą obejmować oba wymiary naraz. Ta idea jednoczesnych emocji może być traktowana jak osoba trzymająca dwa balony. Balony są przeciwieństwami – jeden jest niebieski (może symbolizować negatywne emocje), a drugi czerwony (pozytywne emocje lub odwrotnie) – ale oba można trzymać w jednej ręce. Podobnie, możesz doświadczać zarówno szczęśliwych, jak i smutnych emocji w tym samym czasie, w zależności od sytuacji w firmie.
Ta idea możliwości doświadczania przeciwstawnych emocji wzmacnia ideę, że emocje są bardziej złożone, niż tylko pozytywne lub negatywne – i że powinniśmy podchodzić do nich z elastycznością. Przykładowo – jednoczesne odczuwanie radości i smutku (np. w dniu ukończenia projektu lub w dniu wyprowadzki z biura). Mimo, że smutek i szczęście są oceniane jako przeciwieństwa, często odczuwamy je razem w tej samej chwili. Jednoczesne emocje możemy poczuć w odpowiedzi na awans w sposób rozczarowujący (np. stanowisko, które mogłoby być lepsze) i brak awansu w sposób przynoszący ulgę (np. nie zostałem szefem HR i nie mam tylu problemów).
Pomimo tradycyjnych ram emocji, które konceptualizują emocje dychotomicznie – jako pozytywne lub negatywne, literatura sugeruje, że potrzebne jest bardziej elastyczne podejście. Być może dlatego badacze emocji od dawna twierdzą, że ta sama emocja może pełnić różne funkcje (Ekman, 1984). Rzeczywiście, badacze stwierdzili zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki pozytywnego nastroju, a także negatywnego nastroju (Clore i in., 1994).
Pozytywne a negatywne emocje jednocześnie
Bagozzi i in. (1999) badali walencję emocji w ujęciu międzykulturowym i stwierdzili, że mieszkańcy Wschodu częściej niż mieszkańcy Zachodu zgłaszali jednocześnie emocje pozytywne i negatywne. Ponadto Miyamoto i in. (2010) badali współwystępowanie pozytywnych i negatywnych emocji zarówno w Japonii, jak i w Stanach Zjednoczonych. Japońscy uczestnicy zgłaszali odczuwanie bardziej mieszanych emocji niż Amerykanie w sytuacjach przeważnie pozytywnych, ale nie w sytuacjach przeważnie negatywnych, w których nie było różnic. Mieszkańcy Wschodu wydają się postrzegać emocje inaczej niż ci na Zachodzie, mając tendencję do doświadczania bardziej mieszanych emocji, nawet gdy sytuacja jest w przeważającej mierze pozytywna. Chociaż należy przeprowadzić dalsze badania, aby zrozumieć te różnice, wydaje się, że kultura ma duży wpływ na to, jak ludzie postrzegają i doświadczają emocji. Zrozumienie tych wpływów kulturowych może pomóc nam lepiej zrozumieć emocje własne i innych, budując mosty między kulturami i ostatecznie tworząc bardziej harmonijny świat.
Negatywne emocje w pracy mogą okazać się pozytywnymi
Badania międzykulturowe podają w wątpliwość klasyfikację emocji jako ściśle pozytywnych lub negatywnych, ponieważ emocja, która jest uważana za negatywną w jednej kulturze, może być uważana za pozytywną w innej (Eid i Diener, 2001). Kultury indywidualistyczne uważają, że emocje autorefleksyjne (emocje, które odzwierciedlają własne działania jednostki) dotyczące osoby postępującej dobrze są dobre, natomiast kultury kolektywistyczne uważają, że emocje autorefleksyjne dotyczące tego, że czyjeś działania wymagają poprawy są bardziej pożądane. Z tego badania jasno wynika, że emocji nie można łatwo sklasyfikować ani jako pozytywne, ani negatywne.
Podczas gdy każda kultura ma swoją własną, unikalną perspektywę na akceptowalność pewnych emocji, podstawowy cel w zakresie produktywności i zadowolenia z pracy zawodowej pozostaje taki sam: pomóc pracownikom w osiągnięciu ich pełnego potencjału. Niezależnie od różnic kulturowych, każda emocja może służy pomaganiu ludziom w podejmowaniu mądrych decyzji i podejmowaniu znaczących działań. Uważne przemyślenie sytuacji, z którymi się spotykamy i refleksja nad naszymi emocjami w tych chwilach, może pomóc nam uzyskać wgląd w to, jak najlepiej iść naprzód.
Na przykład osoby z kultur indywidualistycznych mają tendencję do uznawania dumy za pożądaną emocję, a osoby z kultur kolektywistycznych – do uznawania winy za pożądaną emocję (Eid i Diener, 2001). Jest to zgodne z różnicami kulturowymi. Ogólnie rzecz biorąc, wyniki Eid i Dienera (2001) potwierdzają, że nie wszystkie pozytywne emocje są interpretowane pozytywnie przez wszystkich ludzi, podobnie jak nie wszystkie negatywne emocje są interpretowane negatywnie. Tsai i in. (2006) oraz Tsai (2007) wykazali, że idealny afekt – stan afektywny, który ludzie pragną odczuwać – różni się w zależności od kultury: Amerykanie bardziej cenią pozytywne stany afektywne o wysokim poziomie aury (takie jak ekscytacja), natomiast Azjaci bardziej cenią pozytywne stany afektywne o niskim poziomie aury (takie jak spokój lub cisza). Wniosek z tego wszystkiego jest taki, że różne kultury mają swoje unikalne interpretacje emocji. Każda kultura ma swoje własne wyobrażenie, które pozytywne i negatywne emocje są pożądane, a także ich idealny stan afektywny. Ważne jest, aby pamiętać o tym podczas interakcji z ludźmi z różnych środowisk kulturowych, ponieważ mogą oni interpretować emocje w sposób odmienny od tego, czego można się spodziewać. Aby budować silne relacje, konieczne jest zrozumienie i poszanowanie tych różnic kulturowych.
Pozytywne i negatywne emocje a komponenty afektywne i poznawcze
Badania wskazują, że emocje mają komponenty afektywne i poznawcze (Grandjean i Scherer, 2008). Komponent afektywny związany jest z naszą natychmiastową reakcją na bodźce (uczucia), natomiast komponent poznawczy to nasza bardziej kontrolowana, świadoma ocena po zakończeniu natychmiastowej reakcji (myślenie). Model Procesu Komponentowego (CPM), który opiera się na teorii oceny, sugeruje, że emocja składa się z różnych etapów: automatycznych etapów sensoryczno-motorycznych, schematycznych etapów nieświadomych i kontrolowanych etapów świadomych. Model procesu komponentowego (CPM) oferuje zrozumienie, w jaki sposób powstają nasze emocje. Sugeruje to, że emocje składają się zarówno z warstwy nieświadomej, jak i świadomej – komponentu afektywnego, który jest naszą natychmiastową reakcją na bodźce, takie jak uczucia, oraz komponentu poznawczego, który obejmuje bardziej kontrolowaną ocenę sytuacji.
Rozumiejąc, w jaki sposób te dwa składniki oddziałują na siebie, możemy lepiej zrozumieć, w jaki sposób doświadczamy i przetwarzamy nasze emocje. Zgodnie z CPM proces afektywny jest bardziej natychmiastowy i dostarcza silnego subiektywnego odczucia, które jest prominentne wobec siebie. Proces afektywny jest automatyczny, mniej kontrolowany i ma tendencję do silnego powiązania z walencją emocji. Z drugiej strony, proces poznawczy jest raczej kontrolowany, pojawia się później w realizacji sekwencji emocji. Poznawcze komponenty emocji są zatem uważane za mniej intensywne i mniej ekstremalne w porównaniu z komponentami afektywnymi.
Proces afektywny emocji to automatyczna i intensywna reakcja, którą odczuwasz od razu, podczas gdy proces poznawczy wymaga nieco więcej przemyśleń. Te dwa procesy zapewniają zrozumienie poza naszym bezpośrednim kontekstem i pomagają nam określić, jak się czujemy. Zrozumienie i rozpoznanie naszych emocji poprzez model CPM może pomóc nam znaleźć jasność w mylących sytuacjach. Badania wykazały, że afektywne i poznawcze komponenty emocji niekoniecznie się wzajemnie potwierdzają.
Tamir i Bigman (2014) wyjaśniają, że do emocji można dążyć zarówno ze względu na to, jak się je odczuwa, jak i na to, co się osiąga, i podkreślają złożoność wśród różnych motywów emocjonalnych. Na przykład karateka może pragnąć odczuwać złość, negatywną emocję, aby zmotywować się do pokonania przeciwnika. Więc chociaż odczuwa negatywną emocję (komponent afektywny), myśli o niej w pozytywnym świetle (komponent poznawczy). Emocje są złożone i wieloaspektowe. Możliwe jest doświadczanie emocji zarówno dlatego, jak się czujemy, jak i tego, co możemy osiągnąć. Różne motywy emocjonalne mogą wydawać się sprzeczne, ponieważ karateka może używać gniewu jako środka do osiągnięcia zwycięstwa na macie. W wielu przypadkach afektywne i poznawcze składniki emocji mogą się nie zgadzać.
Pozytywne emocje a nastroje
Rozróżnienie CPM jest podobne do modelu Mayera i Gaschke (1988), którzy twierdzą, że nastroje mają co najmniej dwa składniki: Bezpośrednie doświadczenie nastroju oraz meta-poziom doświadczenia, na który składają się myśli i uczucia dotyczące nastroju (Mayer i Gaschke, 1988). Nazywane są one meta nastrojami, ponieważ nie dotyczą bezpośredniego doświadczenia stanów uczuciowych, ale dotyczą ich refleksyjnego doświadczenia, obejmującego subiektywne myśli i uczucia na temat swoich nastrojów. Proces regulacji doświadczenia refleksyjnego znajduje się pod kontrolą jednostki. Nastroje i meta-nastroje są jak dwie strony medalu. Nastroje to nasze uczucia, które pojawiają się naturalnie, podczas gdy meta-nastroje to nasze myśli i uczucia dotyczące tych nastrojów. Meta-nastroje dają nam wgląd w nasze emocje i mogą być regulowane przez nas samych, aby pomóc nam zarządzać naszymi nastrojami. Tak jak można rzucić monetą, aby zdecydować, czego chcesz, możliwe jest wykorzystanie zrozumienia nastrojów i meta-nastrojów, aby regulować swoje doświadczenie stanów emocjonalnych i prowadzić do podejmowania lepszych decyzji dla siebie.
Pozytywne i negatywne emocje a spokój, harmonia i hedonizm
Opisany powyżej dualizm może wyjaśniać, dlaczego niektóre kultury skupiają się na przyjemnościach hedonicznych (np. kultury zachodnie) i jednej grupie pozytywnych emocji, podczas gdy inne koncentrują się na spokoju i harmonii (np. kultury wschodnie) – innej grupie, również w większości pozytywnych emocji. W istocie, Azjaci uważają, że szczęście jest doświadczane jako raczej spokojne i podobne do zen, podczas gdy ludzie zachodu uważają, że szczęście jest doświadczane jako ekscytacja i ekstremalne pozytywne nastawienie.
Może to wyjaśniać, dlaczego ludzie zachodu pragną odczuwać pozytywne emocje bardziej niż negatywne w stosunku do ludzi wschodu (Sims et al., 2015). Wszystko powyższe sugeruje, że subiektywna interpretacja konkretnych emocji (czyli przede wszystkim poznawczy komponent emocji) różni się w poszczególnych kulturach. Można stwierdzić, że szczęście jest doświadczane w różny sposób w różnych kulturach. Dla tych ze wschodu szczęście często można znaleźć w poczuciu spokoju. Podczas gdy dla osób z zachodu szczęście jest bardziej typowo doświadczane poprzez ekscytację i intensywne pozytywne emocje. Dlatego, jeśli chodzi o zrozumienie własnych emocji lub emocji innych, ważne jest, aby zastanowić się, w jaki sposób kultura może kształtować nasze własne definicje szczęścia.
Pozytywne i negatywne emocje w neuroobrazowaniu mózgu
Ostatnio wysunięto argument oparty na teorii wyższego rzędu (HOT – Higher Order Theory), że emocje mają charakter poznawczy (LeDoux i Brown, 2017). Na podstawie przeglądu literatury dotyczącej dowodów neuroobrazowania doszli oni do wniosku, że emocje są procesem poznawczym, ponieważ angażują raczej korowe (świadome) niż podkorowe (nieświadome) obwody mózgu. Sugeruje to, że emocja może być procesem wyższego rzędu, odrębnym od afektu, który odczuwamy. Na podstawie wniosków z Teorii Wyższego Rzędu (HOT), emocje mogą być czymś więcej niż tylko odruchowymi uczuciami – mogą faktycznie obejmować procesy poznawcze. Dowody neuroobrazowania sugerują, że emocje obejmują świadome, korowe obwody mózgu. Mówiąc prościej, oznacza to, że emocje mogą być czymś więcej niż tylko szybką reakcją na bodziec zewnętrzny. Mogą obejmować złożone procesy myślowe i mieć znacznie większą głębię, niż wcześniej sądzono.
Pozytywne i negatywne emocje a doświadczenia emocjonalne
Emocje i poznanie są ściśle powiązane, a sposób, w jaki myślimy i interpretujemy świat, ma duży wpływ na emocje, których doświadczamy. Różne kultury mają różne style poznawcze, co prowadzi do różnych wzorców myślenia, a następnie różnych doświadczeń emocjonalnych. Ludzie wschodu mają tendencję do wykazywania bardziej zrównoważonego poglądu na negatywne wydarzenia ze względu na ich przekonanie, że nic nigdy nie jest wyryte w kamieniu i że wszystko podlega zmianie. Ten rodzaj myślenia jest znany jako myślenie dialektyczne i zachęca ludzi do rozważenia wszystkich stron problemu, co prowadzi do większej złożoności emocjonalnej i stabilności.
Zrozumienie sposobu, w jaki różne kultury myślą i rozumieją emocje, może pomóc nam lepiej wczuć się w siebie nawzajem i ważne jest, aby pamiętać, że żadna kultura nie ma właściwej odpowiedzi, jeśli chodzi o emocje. Badania wykazały, że kultura wpływa na procesy poznawcze (Nisbett i in., 2001). Ludzie zachodu mają tendencję do linearnego myślenia, co skutkuje oczekiwaniem niezmiennych lub spójnych wyników. Natomiast mieszkańcy wschodu mają bardziej dialektyczny styl myślenia, co powoduje, że oczekują bardziej plastycznych lub zmiennych wyników. Uważa się, że bardziej dialektyczny sposób myślenia, czyli stopień tolerowania sprzeczności, jest przyczyną większej złożoności emocjonalnej (tj. współwystępowania emocji pozytywnych i negatywnych) u Azjatów niż u ludzi zachodu (Spencer-Rodgers i in., 2010).
Ponieważ myślenie dialektyczne wiąże się z większym oczekiwaniem zmiany, jest prawdopodobne, że wszelkie myśli dotyczące emocji będą mniej ekstremalne. Dzieje się tak dlatego, że jeśli oczekuje się, że coś będzie się zmieniać lub wahać, nie będzie to przyjmowane w skrajnym ujęciu. Myśliciele liniowi natomiast oczekują stabilności, więc ich myśli mogą być ugruntowane bardziej w ekstremach. Jedna z różnic między dialektycznymi i liniowymi stylami myślenia polega na tym, jak ludzie z różnych kultur postrzegają wydarzenia. Mieszkańcy wschodu mają tendencję do bardziej zrównoważonego postrzegania negatywnych wydarzeń w porównaniu z mieszkańcami zachodu (Ji et al., 2004). Istotnie, wyniki badań sugerują, że ludzie z kultur dialektycznych i kolektywistycznych (Chińczycy, Koreańczycy, Japończycy, Indonezyjczycy i Malezyjczycy) dokonują mniej spolaryzowanych ocen jakości życia, zarówno negatywnych, jak i pozytywnych, w porównaniu z osobami nie myślącymi dialektycznie i z kultur indywidualistycznych (Minkov, 2009).
Pozytywne i negatywne emocje i ich regulacja
Większa ilość myślenia dialektycznego wśród Azjatów niż ludzi zachodu przyczynia się do różnic kulturowych w regulacji emocji. Miyamoto i Ma (2011) w serii badań wykazali, że choć ludzie generalnie chcą raczej delektować się pozytywnymi emocjami niż je tłumić, to taka hedoniczna regulacja emocji była słabsza wśród Azjatów niż Amerykanów. Co więcej, dialektyczne przekonania na temat pozytywnych emocji pośredniczyły w powstawaniu takich różnic kulturowych. W sumie wyniki te wskazują, że specyficzne kulturowo przekonania dialektyczne kierują zarówno regulacją emocji, jak i doświadczeniem emocjonalnym.
W rzeczywistości ludzie z kultur współzależnych mają tendencję do jednoczesnego doświadczania pozytywnych i negatywnych emocji (Spencer-Rodgers i in., 2010). Sugeruje to, że dialektyzm skutkuje złożonością emocjonalną. Może on pomóc w kształtowaniu naszych doświadczeń emocjonalnych, prowadząc do zwiększenia złożoności emocjonalnej. Ludzie ze współzależnych kultur często zgłaszają odczuwanie zarówno pozytywnych, jak i negatywnych emocji w tym samym czasie. Zjawisko to można wytłumaczyć różnicami kulturowymi w sposobie, w jaki ludzie regulują swoje emocje. W szczególności osoby azjatyckie mają tendencję do delektowania się swoimi pozytywnymi emocjami mniej, niż te z europejskich kultur Ameryki Północnej. Taka hedonistyczna regulacja emocji jest zapośredniczona przez dialektyczne przekonania o pozytywnych emocjach – pokazując, że kultura odgrywa ważną rolę w zarządzaniu emocjami.
Pozytywne i negatywne emocje a różnice indywidualne i kulturowe
Istnieją indywidualne i kulturowe różnice w tym, jak postrzegane są pozytywne i negatywne emocje. Na przykład Luong i in. (2016) przedstawili dowody na to, że ludzie różnią się w wartościowaniu negatywnego afektu. Emocje pozytywne mogą być cenione jako przyjemne, użyteczne/pomocne, odpowiednie i znaczące doświadczenie, co ma implikacje dla powiązań między doświadczeniem afektywnym a dobrostanem psychologicznym/fizycznym.
Ponadto Riediger i wsp. (2014) wykazali poprzez próbkowanie doświadczeń, że ludzie doświadczają jednocześnie pozytywnych i negatywnych (tj. mieszanych) afektów, co było szczególnie prawdziwe w przypadku nastolatków i młodszych dorosłych. W ujęciu międzykulturowym Miyamoto i wsp. (2014) stwierdzili, że Azjaci rzadziej niż Euro-amerykanie angażowali się w hedoniczną regulację emocji po doświadczeniu negatywnego zdarzenia lub odczuwaniu negatywnej emocji, w czym pośredniczyły silniejsze przekonania dialektyczne wśród Azjatów niż wśród Euro-amerykanów. Azjaci mieli bardziej pozytywny pogląd na negatywne emocje, ponieważ częściej niż Euro-amerykanie wierzyli w motywacyjną i poznawczą użyteczność negatywnych emocji.
Negatywne emocje mogą być naturalną, cenną częścią życia z pozytywnymi konsekwencjami dla dobrego samopoczucia. Różne osoby i kultury różnią się w sposobie postrzegania i reagowania na negatywne emocje, o czym świadczą powyższe badania. W każdym razie ważne jest, aby pamiętać, że niezależnie od tego, jak może wyglądać Twoje doświadczenie negatywnych emocji, uczucia te mogą być pomocne, a nawet konieczne dla Twojego zdrowia psychicznego i fizycznego.
Literatura:
An, S., Ji, L. J., Marks, M., & Zhang, Z. (2017). Two sides of emotion: Exploring positivity and negativity in six basic emotions across cultures. Frontiers in psychology, 8, 610.
Bradley, M. M., Greenwald, M. K., Petry, M. C., and Lang, P. J. (1992). Remembering pictures: pleasure and arousal in memory. J. Exp. Psychol. 18, 379–390. doi: 10.1037/0278-7393.18.2.379
Clore, G. L., Schwarz, N., and Conway, M. (1994). Affective causes and consequences of social information processing. Handb. Soc. Cogn. 1, 323–417.
Ekman, P. (1992). Are there basic emotions? Psychol. Rev. 99, 550–553. doi: 10.1037/0033-295X.99.3.550
Eid, M., and Diener, E. (2001). Norms for experiencing emotions in different cultures: inter-and intranational differences. J. Pers. Soc. Psychol. 81, 869–885. doi: 10.1037/0022-3514.81.5.869
Gruber, J., Mauss, I. B., and Tamir, M. (2011). A dark side of happiness? How, when, and why happiness is not always good. Perspect. Psychol. Sci. 6, 222–233. doi: 10.1177/1745691611406927
Grandjean, D., and Scherer, K. R. (2008). Unpacking the cognitive architecture of emotion processes. Emotion 8, 341–351. doi: 10.1037/1528-3542.8.3.341
LeDoux, J. E., and Brown, R. (2017). A higher-order theory of emotional consciousness. Proc Natl Acad Sci U.S.A. 114, E2016–E2025. doi: 10.1073/pnas.1619316114
Luong, G., Wrzus, C., Wagner, G. G., and Riediger, M. (2016). When bad moods may not be so bad: valuing negative affect is associated with weakened affect–health links. Emotion 16, 387–401. doi: 10.1037/emo0000132
Mayer, J. D., and Gaschke, Y. N. (1988). The experience and meta-experience of mood. J. Pers. Soc. Psychol. 55, 102–111. doi: 10.1037/0022-3514.55.1.102
Miyamoto, Y., and Ma, X. (2011). Dampening or savoring positive emotions: a dialectical cultural script guides emotion regulation. Emotion 11, 1346–1357. doi: 10.1037/a0025135
Minkov, M. (2009). Predictors of differences in subjective well-being across 97 nations. Cross Cult. Res. 43, 152–179. doi: 10.1177/1069397109332239
Miyamoto, Y., Ma, X., and Petermann, A. G. (2014). Cultural differences in hedonic emotion regulation after a negative event. Emotion 14, 804–815. doi: 10.1037/a0036257
Nisbett, R. E., Peng, K., Choi, I., and Norenzayan, A. (2001). Culture and systems of thought: holistic versus analytic cognition. Psychol. Rev. 108, 291–310. doi: 10.1037/0033-295X.108.2.291
Remington, N. A., Fabrigar, L. R., and Visser, P. S. (2000). Reexamining the circumplex model of affect. J. Pers. Soc. Psychol. 79, 286–300. doi: 10.1037/0022-3514.79.2.286
Riediger, M., Wrzus, C., and Wagner, G. G. (2014). Happiness is pleasant, or is it? Implicit representations of affect valence are associated with contrahedonic motivation and mixed affect in daily life. Emotion 14, 950–961. doi: 10.1037/a0037711
Ji, L. J., Zhang, Z., Usborne, E., and Guan, Y. (2004). Optimism across cultures: in response to the severe acute respiratory syndrome outbreak. Asian J. Soc. Psychol. 7, 25–34. doi: 10.1111/j.1467-839X.2004.00132.x
Spencer-Rodgers, J., Peng, K., and Wang, L. (2010). Dialecticism and the co-occurrence of positive and negative emotions across cultures. J. Cross Cult. Psychol. 41, 109–115. doi: 10.1177/0022022109349508
Spencer-Rodgers, J., Peng, K., and Wang, L. (2010). Dialecticism and the co-occurrence of positive and negative emotions across cultures. J. Cross Cult. Psychol. 41, 109–115. doi: 10.1177/0022022109349508
Wundt, W. M. (1897). Outlines of Psychology. Leipzig: W. Engelmann, doi: 10.1037/12908-000
Watson, D., and Tellegen, A. (1985). Toward a consensual structure of mood. Psychol. Bull. 98, 219–235. doi: 10.1037/0033-2909.98.2.219
Tsai, J. L., Knutson, B., and Fung, H. H. (2006). Cultural variation in affect valuation. J. Pers. Soc. Psychol. 90, 288–307. doi: 10.1037/0022-3514.90.2.288
Tsai, J. L. (2007). Ideal affect: cultural causes and behavioral consequences. Pers. Psychol. Sci. 2, 242–259. doi: 10.1111/j.1745-6916.2007.00043.x
Tamir, M., and Bigman, Y. (2014). “Why might people want to feel bad? Motives in contrahedonic emotion regulation,” in The Positive Side of Negative Emotions, ed. W. G. Parrott (New York, NY: Guilford Press), 201–223.
Sims, T., Tsai, J. L., Jiang, D., Wang, Y., Fung, H. H., and Zhang, X. (2015). Wanting to maximize the positive and minimize the negative: implications for mixed affective experience in American and Chinese contexts. J. Pers. Soc. Psychol. 109, 292–315. doi: 10.1037/a0039276
[/fusion_text][/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]