Dlaczego dzieci potrzebują wsparcia w radzeniu sobie z emocjami?
Powąchaj kwiat, zdmuchnij świeczkę
Stres i frustracja są nieodłączną częścią życia. Jako dorośli, mamy już swoje sposoby na radzenie sobie z trudnymi emocjami, nawet jeśli nie zawsze są one idealne. Dzieci dopiero uczą się, czym są emocje, jak je rozumieć i nad nimi panować. Dlatego tak ważne jest, abyśmy my, jako rodzice i opiekunowie, pokazywali im różne strategie radzenia sobie z emocjami, których doświadczają. Proste nakazanie dziecku, by się uspokoiło, często przynosi odwrotny skutek – dziecko może czuć się bardziej sfrustrowane i zestresowane, odbierając to jako sygnał, że jego emocje są nieważne lub że ich nie rozumiemy. Warto, abyśmy pokazali dziecku, że to, co czuje, jest ważne, i że jesteśmy gotowi mu pomóc. Jak pomóc dziecku radzić sobie z emocjami? To pytanie, które zadaje sobie wielu rodziców.

Prosta technika – Powąchaj kwiat, zdmuchnij świeczkę
Jedną z technik uspokajających, którą szczególnie lubię i polecam, jest metoda „Powąchaj kwiat, zdmuchnij świeczkę”. Dzieciom, które nie są jeszcze w pełni świadome swojego ciała, trudno jest wziąć głęboki oddech na komendę. Tutaj z pomocą przychodzi wizualizacja: prosimy dziecko, by wzięło głęboki wdech nosem, wyobrażając sobie, że wącha kwiaty, a potem wypuściło powietrze, jakby zdmuchiwało świeczkę. Dzięki temu uczymy dzieci, jak brać głębokie, uspokajające oddechy, które pomagają się wyciszyć i uspokoić. Taka technika to prosty sposób, by pomóc dziecku radzić sobie z emocjami, szczególnie w sytuacjach stresowych. W tym krótkim przewodniku po emocjach wyjaśniam dlaczego to działa. Więcej technik, jak nie tracić głowy w silnych emocjach, możesz poznać, zapisując się do naszego newslettera lub słuchając naszego podcastu.
Praktyczne kroki, aby pomóc dziecku radzić sobie z emocjami
Kiedy dziecko się uspokoi, możemy razem spróbować zrozumieć, co takiego je sfrustrowało. Praca nad zrozumieniem tej frustracji to krok w kierunku lepszego zarządzania emocjami. Przy kolejnym wybuchu silnych emocji dziecko będzie miało nowe narzędzie, które może wykorzystać, co wzbogaci jego „skrzynkę narzędziową” do radzenia sobie z emocjami. Taka metoda jest praktycznym sposobem na to, jak pomóc dziecku radzić sobie z emocjami i lepiej rozumieć, co je wywołuje.
Dorośli również mogą skorzystać z tej techniki. W końcu, dzieci bywają frustrujące i potrafią nas nieźle wyprowadzić z równowagi! Kiedy zaczynamy odczuwać zniecierpliwienie, „wąchanie kwiatów i zdmuchiwanie świeczki” może okazać się równie pomocne dla nas samych. Jak pomóc dziecku radzić sobie z emocjami, gdy sami potrzebujemy spokoju? Być może ten prosty sposób pomoże nie tylko dziecku, ale i nam złapać oddech w trudnych momentach.
Korzyści płynące z technik oddechowych dla dzieci
Samo powiedzenie dzieciom, by wzięły głęboki oddech, może nie wystarczyć – dzieci potrzebują wsparcia, aby skutecznie nauczyć się tej techniki. Technika „Powąchaj kwiat, zdmuchnij świeczkę” ułatwi im opanowanie ćwiczeń oddechowych i pomoże w chwilach stresu. Mój pięciolatek podszedł do tej techniki po swojemu – zamiast klasycznego „wąchania kwiatka i zdmuchiwania świeczki,” wyobraża sobie, że w jednej ręce trzyma kwiat, a w drugiej świeczkę. Kiedy bierze wdech, wącha kwiat z jednej ręki, a potem na wydechu „gasi” świeczkę w drugiej.
Jak technika oddychania wpływa na fizjologię dziecka
Co ciekawe, badania przeprowadzone przez Stanford Graduate School of Education pokazują, że techniki oddechowe przynoszą korzyści już dzieciom w wieku siedmiu lat. Badacze zrekrutowali 342 dzieci do eksperymentu, w którym część z nich oglądała minutowy filmik instruktażowy, uczący techniki głębokiego oddychania. Inne dzieci, stanowiące grupę kontrolną, oglądały filmik na temat oddychania, jednak bez konkretnych wskazówek. Wyniki pokazały, że tylko dzieci, które nauczyły się techniki „głębokiego oddychania”, miały obniżony poziom pobudzenia fizjologicznego – wolniejsze bicie serca i wyższy wskaźnik RSA, co sugeruje pobudzenie układu przywspółczulnego, odpowiedzialnego za uspokajanie organizmu. To badanie jest dowodem na to, że proste techniki oddechowe mogą skutecznie pomóc dziecku radzić sobie z emocjami.
Metoda „Powąchaj kwiat, zdmuchnij świeczkę” bazuje na zasadzie aktywacji nerwu błędnego, co wprowadza organizm w stan relaksu. Eksperci nazywają to „tonem błędnym” – im wyższy, tym spokojniejszy jest nasz organizm. Wystarczy powolny wydech przez zaciśnięte wargi po głębokim wdechu, by poczuć wyraźne uspokojenie. Zauważono, że dzieci potrzebują nie tylko instrukcji, ale także wsparcia w nauce tej techniki, dlatego minutowy filmik graficznie przedstawiający ćwiczenie może być pomocnym narzędziem w takich sytuacjach. Filmik przypomina dzieciom, że mają proste rozwiązanie na wyciągnięcie ręki, które mogą zastosować w chwilach frustracji. Takie rozwiązania to idealne narzędzia dla rodziców szukających odpowiedzi na pytanie, jak pomóc dziecku radzić sobie z emocjami.

Zasoby dla rodziców
Dla rodziców i opiekunów zainteresowanych dodatkowymi metodami uważności, które wspierają regulację emocji u dzieci, dostępne są różne materiały, jak choćby książka „The Mindful Child” autorstwa Susan Kaiser Greenland. Wielu specjalistów podkreśla, że praca nad technikami oddechowymi to doskonały sposób, by pomóc dzieciom w wyciszeniu się i radzeniu sobie z lękiem.