Jak możemy zdefiniować komunikację międzyludzką (interpersonalną)?

Komunikacja interpersonalna to proces wymiany informacji między co najmniej dwiema osobami w celu wzajemnego przekazania myśli, uczuć, potrzeb, intencji, postaw itp. Jest istotną częścią naszego codziennego życia, ponieważ pomaga nam tworzyć relacje z innymi, wyrażać nasze potrzeby i pragnienia oraz budować zaufanie.

Każda informacja (komunikat) składa się z elementów werbalnych i niewerbalnych. Te pierwsze pozwalają nam lepiej przekazywać konkretne informacje dzięki wspólnemu znaczeniu słów. Drugie natomiast służą nieco mniej świadomemu przekazywaniu naszego nastawienia do przekazywanej treści.

Elementami komunikacji są kodowanie i dekodowanie – różnie pojmowane procesy, dzięki którym możemy się rozumieć. Na co dzień rzadko zastanawiamy się nad tym, ale proces komunikacji to proces nieustannego szyfrowania i odszyfrowywania informacji. Im lepszym szyfrantem i jesteś, tym lepiej będziesz sobie radzić w relacjach z ludźmi.

Kluczowym aspektem w komunikacji międzyludzkiej jest jej aspekt ukryty. W nim właśnie wszystko zależy od miny rozmówcy, tonu głosu, delikatnych ruchów i ustawienia ciała i oczywiście kontekstu sytuacji, w której komunikat został nadany.

Słowo ,,komunikacja’’ pochodzi z łaciny od słowa comunis (wspólnota).

Kluczowym warunkiem udanej komunikacji jest wspólne dążenie do porozumienia.

Efektywna komunikacja interpersonalna dzięki podniesieniu inteligencji emocjonalnej
Efektywna komunikacja interpersonalna dzięki podniesieniu inteligencji emocjonalnej

Jak moglibyśmy zdefiniować czym jest efektywna komunikacja interpersonalna?

Efektywną komunikację możemy zdefiniować na kilka sposobów:

  • Jako takie przekazywanie informacji (komunikatów), które pozwala na zgodne z intencją odczytanie ich przez drugą osobę. Ważnym elementem jest tu odbiór rozmówcy, ponieważ komunikując się chcemy, by ludzie odebrali nas w określony sposób, a czasem spełnili naszą prośbę czy polecenie.
  • Efektywna komunikacja polega na wzajemnej wymianie informacji przez obie strony w celu osiągnięcia wspólnego zrozumienia. Wymaga dobrych umiejętności słuchania i jasnego wyrażania się.
  • Skuteczna komunikacja interpersonalna to umiejętność jasnego i efektywnego porozumiewania się z innymi ludźmi. Oznacza to, że potrafimy wyrażać się otwarcie i szczerze, rozumiejąc jednocześnie uczucia, potrzeby i perspektywy innych ludzi. Obejmuje ona aktywne słuchanie, jak również mówienie z jasnością i zrozumieniem.
  • Skuteczna komunikacja interpersonalna jest kluczową umiejętnością sukcesu zarówno w kontekście osobistym, jak i zawodowym. Obejmuje umiejętność skutecznego przekazywania wiadomości i interpretowania sygnałów niewerbalnych w celu stworzenia znaczącego dialogu. Dzięki skutecznym umiejętnościom komunikacji interpersonalnej ludzie są lepiej przygotowani do radzenia sobie z konfliktami, budowania znaczących relacji z innymi, a nawet wywierania wpływu na otoczenie.
  • Skuteczna komunikacja interpersonalna polega na umiejętności słuchania, zwracania uwagi, udzielania informacji zwrotnej i rozumienia perspektywy drugiej osoby. Wiąże się to również z umiejętnością przekazywania własnych myśli i uczuć w jasny sposób, tak aby druga osoba mogła je zrozumieć.

Bez względu którą którą definicję efektywnej komunikacji wybierzemy, skuteczna komunikacja interpersonalna jest kluczową umiejętnością, którą wszyscy musimy rozwijać. Jest ona niezbędna do budowania relacji, tworzenia połączeń i osiągania sukcesu zarówno w życiu osobistym, jak i zawodowym. W tym wpisie przyjrzymy się, dlaczego dlaczego warto uczyć się skutecznej komunikacji interpersonalnej, jak ona wygląda, jak ją osiągnąć i jakie są potencjalne bariery, które mogą ją zakłócić.

Skuteczna komunikacja to lepsze relacje, przyjemniejsze życie i spokojniejsza głowa
Skuteczna komunikacja to lepsze relacje, przyjemniejsze życie i spokojniejsza głowa

Dlaczego warto uczyć się komunikacji interpersonalnej?

No dobrze, wiem czym jest definicja efektywnej komunikacji. Ale czy wiesz, że rozwijanie umiejętności skutecznej i rzeczywiście efektywnej komunikacji może pomóc Ci każdego dnia w budowaniu silniejszych relacji z innymi i tworzeniu większego zrozumienia między ludźmi. Dobre umiejętności komunikacyjne są niezbędne w dobrze prosperujących firmach – niezależnie od tego, czy rozmawiasz z klientami czy z kolegami z pracy – wspierając współpracę między zespołami i działami. Co więcej, skuteczna komunikacja jest powiązana z lepszą wydajnością pracy, a nawet lepszym zdrowiem fizycznym.

Jak możesz poprawić swoje umiejętności komunikacji interpersonalnej? Jest wiele możliwości:

  • ćwiczenie aktywnego słuchania, poświęcając całą swoją uwagę rozmówcy i jego przekazowi,
  • zwracanie uwagi na język ciała, zarówno w odbiorze Twojego słuchacza, jak i język Twojego ciała,
  • wsłuchiwanie się w ton i melodykę głosu rozmówców, rozpoznawanie słów kluczowych, najistotniejszych treści itp.
  • rozważanie jakie głębokie potrzeby przemawiają przez słowa naszych rozmówców.

Jak dobrze się komunikować z ludźmi?

Lista wskazówek dotycząca efektywnej i skutecznej komunikacji interpersonalnej – możesz ją wykorzystać od zaraz.

Wskazówka nr 1 – przyjmij pozytywną postawę względem ludzi

Postawa, inaczej nastawienie względem rozmówcy jest elementem ukrytego wymiaru komunikacji. Podobnie jak korzeń drzewa – choć najczęściej niewidoczny, jest jednym z jego najważniejszych elementów.

Gdy masz pozytywne nastawienie względem ludzi, używasz pozytywnego języka, masz bardziej otwartą klatkę piersiową i uśmiechniętą twarz. Mówisz z przyjemnym, ciepłym tonem głosu, dzięki czemu przyciągasz więcej pozytywnej uwagi. Większość rozmówców prędzej czy później odwzajemni Twoją pozytywną postawę, dzięki czemu będziecie się mogli wzajemnie regulować i spełniać swoje potrzeby (np. osobiste – bliskości, dobrej zabawy, potwierdzenia poglądów czy formalne – dokonać prezentacji, sprzedaży, uzyskać najlepszą ofertę itp.).

Pozytywny język ma moc sprawiania, że ludzie czują się docenieni. Pomaga zbudować zaufanie, a jednocześnie pozwala nam wyrażać nasze pomysły w konstruktywny sposób. Stosując pozytywne techniki językowe, możemy stworzyć środowisko, w którym obie strony czują się komfortowo, wyrażając swoje myśli i opinie bez obawy przed oceną lub krytyką.

Pozytywne nastawienie to podstawa efektywnej i skutecznej komunikacji
Pozytywne nastawienie to podstawa efektywnej i skutecznej komunikacji

Wskazówka nr 2 – poznaj swojego słuchacza i odpowiednio dostosuj swój przekaz

Znajomość odbiorcy jest niezbędna do skutecznej komunikacji. Pomaga dostosować wiadomość w sposób, który rezonuje z nim i zapewnia, że wysyłasz właściwą wiadomość do właściwej osoby.

Analiza odbiorcy Twojego komunikatu (może to być grupa osób, np. uczestnicy szkolenia, uczniowie w szkole) obejmuje skuteczne i aktywne słuchanie, rozumienie mowy ciała i świadomość ludzkich potrzeb, emocji, motywacji i wzorców kulturowych. Ważne jest, aby zrozumieć, z kim rozmawiasz i czego od Ciebie oczekuje. Czego się spodziewa? Co chce osiągnąć, czego potrzebuje w rozmowie z Tobą? Czy możesz zaoferować mu coś jeszcze, co jest zgodne z jego systemem wartości i potrzebami?

Wskazówka nr 3 – zadawaj pytania, aby lepiej zrozumieć rozmówcę

Słuchanie jest jedną z najważniejszych umiejętności podczas każdej rozmowy. Aktywne słuchanie polega na uważności i zrozumieniu tego, co mówi Twój rozmówca, również w pośredni sposób. Zadawanie pytań podczas rozmowy może pomóc Ci lepiej zrozumieć, czego szuka, a czego nie wypowiedział bezpośrednio – w jasny i zrozumiały sposób. Pokazuje również, że jesteś zaangażowany w rozmowę, co zrobi dobre wrażenie na rozmówcy.

Wskazówka nr 4 – Zatrzymaj się przed mówieniem, aby lepiej zrozumieć temat rozmowy

Rozmowa z kimś może być zarówno ekscytująca, jak i onieśmielająca. Ważne jest, aby zrobić sobie pauzę przed mówieniem, aby lepiej zrozumieć temat rozmowy. Pomoże ci to przemyśleć swoje słowa i wymyślić bardziej znaczące odpowiedzi. Przerwa daje również czas na zastanowienie się nad tym, co druga osoba powiedziała i zastanowienie się, jak najlepiej odpowiedzieć. Poświęcenie kilku sekund przerwy przed mówieniem może mieć ogromne znaczenie dla prowadzenia wciągającej, znaczącej rozmowy.

W naszej kulturze często zupełnie niepotrzebnie boimy się ciszy w trakcie rozmowy, tymczasem sami dobrze odbieramy rozmówców, którzy dają sobie chwilę na przemyślenie tego, co właśnie powiedzieliśmy.

Potencjalne problemy podczas komunikowania się z ludźmi

Komunikacja jest jedną z najważniejszych umiejętności, które musimy opanować, aby odnieść sukces w życiu. Jednak skuteczna komunikacja z ludźmi może być trudna i może pojawić się wiele potencjalnych problemów. Należą do nich bariery komunikacyjne, konflikty i błędy poznawcze.

Bariery komunikacyjne odnoszą się do wszelkich przeszkód, które uniemożliwiają nam skuteczną komunikację z innymi. Może to być bariera językowa, różnice kulturowe, niepełnosprawność a nawet odległość fizyczna. Konflikty komunikacyjne występują, gdy dwie strony mają różne opinie lub przekonania i nie mogą znaleźć sposobu na rozwiązanie sporu. Błędy poznawcze to błędy popełniane, gdy niewłaściwie interpretujemy informacje lub wyciągamy z nich fałszywe wnioski.

Komunikacja jest istotną częścią naszego życia, ale poruszanie się po niej może być trudne. Konflikty komunikacyjne mogą powstać, gdy ludzie nie rozumieją swoich perspektyw lub intencji albo zakładają negatywne scenariusze. Ważne jest, aby zdawać sobie sprawę z potencjalnych problemów w komunikacji z ludźmi, aby uniknąć nieporozumień i konfliktów.

Błędy poznawcze są szczególnie powszechne w komunikacji i mogą prowadzić do poważnych nieporozumień między dwiema stronami. Błędy poznawcze obejmują na przykład błąd potwierdzenia, selektywną percepcję i efekt halo. Rozumiejąc te błędy poznawcze i rozpoznając je, gdy się pojawią, możemy lepiej komunikować się z innymi i unikać potencjalnych problemów w naszych rozmowach.

Czy są szkolenia dotyczące rozwoju skutecznej komunikacji?

Tak, są już w Polsce organizowane pierwsze szkolenia z treningu skutecznej komunikacji. Pragniemy jednak zachęcić Ciebie do zainteresowania się treningiem inteligencji emocjonalnej (tzw. EI, będąc ważną częścią procesu komunikacji), która pomoże Ci w dużym stopniu podnieść efektywność Twojej komunikacji i swoje umiejętności międzyludzkie. Dlaczego tak jest?

Szkolenie z efektywnej komunikacji oraz rola inteligencji emocjonalnej
Szkolenie z efektywnej komunikacji oraz rola inteligencji emocjonalnej

Wyższa skuteczność komunikacji interpersonalnej dzięki Inteligencji Emocjonalnej

Inteligencja emocjonalna (EQ vs IQ) jest ważnym czynnikiem, jeśli chodzi o komunikację międzyludzką. Pozwala lepiej zrozumieć ludzi i budować z nimi silniejsze relacje. EI pomaga nam być bardziej świadomymi i wrażliwymi na emocje innych, co może prowadzić do lepszej komunikacji i zrozumienia. To także świadomość własnych emocji i umiejętność zdrowego ich wyrażania, dzięki czemu przekazujemy jaśniejsze informacje otoczeniu – o naszych przeżyciach, poglądach, postawach itp.

Dzięki inteligencji emocjonalnej możemy lepiej zrozumieć motywacje, potrzeby, uczucia i intencje ludzi. Pomaga nam to budować zaufanie i poczucie więzi, tworzyć rodzinę, grupę przyjaciół czy sprawnie współpracujących pracowników. EI pozwala nam również lepiej wyrażać własne emocje w konstruktywny sposób, który może pomóc w stworzeniu bezpiecznej przestrzeni dla otwartego dialogu między ludźmi.

Ucząc się, jak skutecznie komunikować się z innymi, możemy poprawić nasze samopoczucie i relacje zarówno w miejscu pracy, jak i poza nim. Skuteczna komunikacja interpersonalna prowadzi do poprawy produktywności, zwiększenia satysfakcji z pracy, zmniejszenia poziomu stresu i poprawy ogólnego morale.

Podobnie odwrotnie – rozwijając swoje kompetencje emocjonalne (na przykład podczas treningu inteligencji emocjonalnej) – będziemy automatycznie lepiej się komunikować z ludźmi. Wzrośnie nasza asertywność – zdolność do wyrażania swoich potrzeb, poglądów, odczuć i przemyśleń. Zdolność do dbania o siebie z zachowaniem zdrowej dbałości o potrzeby otoczenia – innych ludzi.