Chroniczny stres
Cichy zabójca zdrowia i samopoczucia
Chroniczny stres, zwany również przewlekłym stresem, to stan trwałego napięcia emocjonalnego i nerwowego, który prowadzi do cierpienia i ma destrukcyjny wpływ na organizm.
Stres jest nieodłącznym elementem życia, a unikanie wszystkich negatywnych bodźców, które go wywołują, jest niemożliwe.
Krótkotrwały stres może działać mobilizująco, pomagając wykorzystać pełnię potencjału. Jednak długotrwały, chroniczny stres, zwany dystresem, ma bardzo negatywny wpływ na zdrowie i samopoczucie.

Jak długotrwały stres niszczy nasze zdrowie?
Przewlekły stres może prowadzić do wielu długoterminowych problemów zdrowotnych:
- Układ odpornościowy (np. zapalenie stawów, fibromialgia i łuszczyca).
- Układ trawienny (np. przyrost lub utrata masy ciała, wrzody i zespół jelita drażliwego).
- Układ sercowo-naczyniowy (np. wysokie ciśnienie krwi, przyspieszone tętno i kołatanie serca).
Jak rozpoznać przewlekły stres?
Znasz już definicję stresu chronicznego oraz jego główne skutki. Jednak rozpoznanie tej poważnej dolegliwości może być trudne.
Jeżeli doświadczasz:
- Kłopotów z koncentracją i skupieniem
- Zaburzeń snu
- Spadku libido i niskiej samooceny
- Lęku przed podejmowaniem odważnych decyzji i nowych wyzwań
- Uczucia, że stres przejął kontrolę nad Twoim ciałem i umysłem
- Braku odczuwania przyjemności i radości
- Zwiększonej potliwości
- Drżenia rąk
- Problemów żołądkowych i jelitowych (niestrawności, wymiotów, biegunek i bóli brzucha)
To mogą być objawy długotrwałego stresu. Czytaj dalej, a postaram się wszystko wyjaśnić i wskazać, jak możesz sobie pomóc w walce ze stresem.

Chroniczny stres a reakcja „walcz lub uciekaj”
Możliwe, że słyszałeś o reakcji „walcz lub uciekaj” – mechanizmie ewolucyjnym, który pozwala nam przetrwać w obliczu fizycznych lub psychologicznych zagrożeń. Reakcja ta może uruchomić się w każdej chwili, nawet gdy jedyne zagrożenia są wyimaginowane. Nasze ciało migdałowate, czyli emocjonalne centrum mózgu, działa jak czujnik dymu, nie potrafiąc odróżnić prawdziwego zagrożenia od postrzeganego. Niezależnie od tego, czy przypalisz jedzenie, czy twój dom się pali, czujnik dymu włącza się w obu przypadkach.
Tryb „walcz lub uciekaj” jest aktywowany przez współczulny układ nerwowy, który reaguje na stresory, zwiększając tętno i ciśnienie krwi. Teoretycznie jest to dobre – ma na celu zmusić cię do działania, aby tymczasowo chronić lub przygotować się na coś złego. Niestety, u wielu z nas może to wymknąć się spod kontroli.
Twój układ nerwowy zbiera dane przez całe życie na temat tego, jakie osoby, miejsca lub doświadczenia były w jakiś sposób zagrażające. Kiedy napotykasz sytuację, która przypomina te wcześniejsze doświadczenia, czujnik dymu, czyli reakcja „walcz lub uciekaj”, włącza się, informując cię, że coś w tej sytuacji jest niebezpieczne.

Jak traumatyczne wydarzenia wywołują reakcję „walcz lub uciekaj”?
Ostre traumatyczne wydarzenia, takie jak wypadki, klęski żywiołowe, przemoc w szkole, doświadczenia wojenne lub nagła utrata bliskiej osoby, mogą wywołać reakcję ciała i umysłu. Na przykład, jeśli jesteś po wypadku samochodowym, możesz potem mieć retrospekcje dotyczące tego wydarzenia, unikać wsiadania do samochodów lub doświadczać fizycznych i psychicznych objawów reakcji „walcz lub uciekaj”, takich jak drżenie i pędzące myśli – nawet gdy nie jesteś w pobliżu pojazdu. Chroniczne i ciągłe stresory, takie jak uprzedzenia, przemoc (także ta emocjonalna) i niepewność finansowa, mogą również wprowadzić cię w ten stan. Po dłuższym czasie narażenia na stres, możesz nie zauważyć, że żyjesz w ciągłym stanie „walcz lub uciekaj”, ponieważ reakcja ta stała się nawykiem.

Przewlekły stres
Jak rozpoznać, że twoje ciało i umysł nie wróciły do stanu spoczynku?
Poniżej przedstawiam oznaki, że twój umysł i ciało nie wróciły do swojego normalnego, spoczynkowego stanu.
Tryb ucieczki:
- Pragnienie samotności/wycofanie się: Unikasz zmian, brak energii. Regularnie odwołujesz spotkania towarzyskie, nie czując się na siłach.
- Katastrofizowanie: Słyszysz, że przesadzasz lub nadmiernie reagujesz.
- Marzycielstwo/fantazjowanie.
- Jesteś w ciągłym pośpiechu, ale mimo to zawsze spóźnion_.
- Impulsywność: Automatyczne wymówki/drobne kłamstwa.
- Robisz to, co Cię pociesza, a nie to, co Cię interesuje, brak hobby/pasji.
- Nieumiejętność znoszenia trudności: Rezygnujesz szybko z powodu poczucia nieadekwatności. Skłonność do skrótów. Nieufność wobec ludzi.
- Brak zainteresowania/uczucie oderwania od świata: Brak skupienia, łatwe rozpraszanie się.
- Często masz konflikty wewnętrzne, gdy robisz coś, a czujesz, że powinien_ś robić coś innego.
- Niski nastrój, zmęczenie: Problemy ze snem i koncentracją. Najlepiej czujesz się bezpiecznie w łóżku/na kanapie. Prokrastynacja. Myślenie czarno-białe.
- Problemy w związkach: Szczególnie niemożność prawdziwego, intymnego połączenia z inną osobą. Monitorowanie nastrojów innych ludzi.
- Martwienie się, poczucie winy: Samozwątpienie. Podejrzenie, że coś z Tobą nie tak, że nie jesteś mentalnie w porządku. Wstyd. Samo-sabotaż.
- Emocjonalne wybuchy lub znieczulenie: Trudność w rozpoznawaniu i nazywaniu emocji poza garstką często występujących.
- Binge-watching, jedzenie lub inne zachowania uzależniające: Ograniczona świadomość z powodu konsekwencji samoobrony, a tym samym ograniczona mądrość (łatwo mylona z brakiem inteligencji!).
- Chaotyczna administracja (jeśli w ogóle jest..): Ocena swojego życia jako bardzo nudnego. Ograniczony zakres emocjonalny (nie głębokość!). Krytyk wewnętrzny mówi w tonie beznadziei/desperacji. Depresja. Postawa litości nad sobą, tchórzliwość przed życiem, opór wobec życia, uczestnictwo z niechęcią. Poleganie na kimś innym do załatwiania praktycznych aspektów Twojego życia.
- Jesteś w trybie ucieczki, zamrożenia lub podporządkowania.

Tryb walki:
- Silna wola: Mocne opinie. Napięta energia.
- Autorytatywność.
- Nocne zgrzytanie zębami.
- Bardzo zdyscyplinowany
- Często sfrustrowany.
- Konkurencyjność wobec siebie i innych.
- Wszechwiedzący: Ograniczony zakres emocjonalny. Opór wobec emocji innych.
- Intelektualizacja jako metoda trzymania emocji na dystans.
- Chroniczna złość: Wysoce krytyczny, krytykowanie innych/szukanie konfliktu, szybka irytacja, nietolerancja, wrogość. Dezaprobata.
- Spędzanie dużo czasu na zainteresowaniach i hobby, które są podejmowane z napiętym skupieniem, graniczącym z obsesją.
- Szybkie nudzenie się: Częsta zmiana partnera. Skakanie z pracy do pracy. Przenikliwość. Trudność w odpuszczaniu.
- Surowość: Niewybaczalność. Traktowanie wewnętrznego krytyka jako siebie samego. Kruche, ale pozornie bardzo silne granice.
- Funkcjonalna depresja: Postawa buntownicza, walka z życiem. Potrzeba poczucia wyższości.
Skuteczne metody radzenia sobie ze stresem
Jak uspokoić reakcję „walcz lub uciekaj”?
Stres może być korzystny, przyczyniając się do wzrostu odporności i korzyści poznawczych, ale tylko przy niskim lub umiarkowanym poziomie. Zbyt duży stres wysyła sygnały do mózgu, że traumatyczny stresor nadal jest obecny, co wprowadza cię w stan „walcz lub uciekaj”. Na szczęście istnieją sposoby na oduczenie się wyzwalaczy, które automatycznie reagują na stres.
Wyeliminowanie chronicznego stresu może być trudne, dlatego ważne jest słuchanie swojego ciała i znalezienie czasu na przetwarzanie emocji. Fizyczne sposoby dbania o siebie obejmują regularne ćwiczenia, zdrowe odżywianie i wystarczającą ilość snu. Pozytywne wsparcie społeczne również pomaga w radzeniu sobie ze stresem i ochronie przed traumą.
Jednak najważniejsze jest rozpoznanie momentu, kiedy potrzebujesz pomocy, co może oznaczać skorzystanie ze wsparcia dostępnych zasobów. Tu właśnie wkracza „Nawigator Emocji”.

Praktyczne narzędzia do redukcji przewlekłego stresu
Dlaczego „Nawigator Emocji”?
Kurs jest zaprojektowany, aby pomóc uczestnikom nauczyć się radzić sobie z emocjami, redukować stres i poprawić ogólną jakość życia. Program obejmuje:
- Strukturalne podejście: Stopniowe wprowadzanie technik, które pomagają w opanowaniu stresu.
- Wsparcie ekspertów: Bezpośredni kontakt z prowadzącymi kurs, którzy oferują wskazówki i wsparcie.
- Praktyczne narzędzia: Ćwiczenia, które można łatwo wprowadzić do codziennego życia.
- Społeczność wsparcia: Interakcja z innymi uczestnikami, którzy dzielą podobne doświadczenia.
Dołącz do „Nawigatora Emocji”!
Zredukuj swój stres, naucz się technik radzenia sobie z emocjami i popraw swoją jakość życia. Nasz kurs pomoże ci znaleźć wewnętrzny spokój i lepsze zrozumienie siebie. Nie czekaj – zainwestuj w swoje zdrowie emocjonalne już dziś!