Trening umiejętności społecznych: 12 najlepszych ćwiczeń + PDF

Trening umiejętności społecznych: 12 najlepszych ćwiczeń + PDF

Bądzmy w kontakcie

Picture of Dr Rafał Szewczyk

Dr Rafał Szewczyk

Bądźmy w kontakcie! Jestem na Facebook: Rafał Szewczyk na Facebooku i Linkedin: Rafał Szewczyk na Linkedin Jestem psychologiem i ekonomistą, współtwórcą EI Expert, mężem Marty i ojcem naszych dwóch synów. Konsultuję klientów biznesowych, specjalistów HR, People&Culture, managerów, trenerów, coachów, mentorów, psychologów praktyków, a także klientów i klientki indywidualne. Szkolę z użycia naszych autorskich narzędzi. Współprowadzę treningi inteligencji emocjonalnej jako kameralne rozwojowe procesy grupowe. Moje mocne strony to twórcze myślenie, odwaga działania i umiejętność przekuwania rzetelnej wiedzy w praktyczne rozwiązania.
Czas czytania artykułu ~ ok. 17 minut

Podziel się artykułem:

Trening umiejętności społecznych (TUS) to metoda terapeutyczna mająca na celu poprawę relacji interpersonalnych. W treningu umiejętności społecznych zdobywa się niezbędne narzędzia do rozpoznawania i wykorzystywania werbalnych i niewerbalnych sygnałów behawioralnych u innych ludzi.

Przykładowo w treningu umiejętności społecznych uczy się takich rzeczy jak:

  • utrzymywanie kontaktu wzrokowego,
  • interpretowania tonu mówienia,
  • dostosowanie przestrzeni osobistej podczas rozmowy z innymi.

Streszczenie

W tym artykule przedstawię trening umiejętności społecznych (TUS). Jest on kluczową metodą terapeutyczną, mającą na celu poprawę relacji interpersonalnych. Dowiesz się, jakie techniki i narzędzia pomagają w rozpoznawaniu i wykorzystywaniu werbalnych i niewerbalnych sygnałów w relacjach międzyludzkich. Pokazuje znaczenie umiejętności społecznych w codziennym życiu, zarówno dla dzieci, jak i dorosłych. Wskazuje, dla kogo przeznaczony jest TUS. Artykuł zawiera również praktyczne ćwiczenia i gry, które można wykorzystać w treningu umiejętności społecznych dla różnych grup wiekowych. Dodatkowo, pokazuje znaczenie inteligencji emocjonalnej w kontekście umiejętności społecznych i proponuje metody jej rozwijania.

Trening umiejętności społecznych (TUS) – definicja 

Trening umiejętności społecznych (TUS) to podejście terapeutyczne stosowane w celu poprawy relacji interpersonalnych. Terapia koncentruje się na werbalnych i niewerbalnych zachowaniach powszechnych w relacjach społecznych.

Trening umiejętności społecznych (TUS) w psychologii

Trening umiejętności społecznych (TUS) jest formą terapii mającą na celu budowanie i poprawę relacji międzyludzkich. Podejście to koncentruje się na wprowadzaniu i wzmacnianiu werbalnych i niewerbalnych sygnałów powszechnie używanych w kontekstach społecznych, takich jak bezpośredni kontakt wzrokowy, stosowanie odpowiedniej fleksji, utrzymywanie wygodnej odległości między mówcą a jego partnerem oraz wykorzystywanie subtelnych zmian tonalnych. 

Dla kogo?

Trening umiejętności społecznych (TUS) jest kierowany najczęściej do:

·       dzieci, które nie miały okazji rozwinąć swoich zdolności społecznych w domu,

·       dzieci z zaburzeniami rozwojowymi,

·       osoby, które chcą poprawić wcześniej nabyte umiejętności (np. osoby doświadczające nieśmiałości, pary czy kadra kierownicza),

·       osoby potrzebujące ponownie nauczyć się zachowań utraconych w wyniku choroby psychicznej lub nabytego urazu mózgu (np. schizofrenia czy urazowe uszkodzenie mózgu). 

Trening umiejętności społecznych (TUS) – dla kogo?
Trening umiejętności społecznych (TUS) – dla kogo?

Jak jest prowadzony?

Trening umiejętności społecznych (TUS) może być prowadzony poprzez sesje indywidualne lub terapię grupową. Terapia często obejmuje odgrywanie ról w celu zwiększenia generalizacji umiejętności w rzeczywistych sytuacjach.

Po co jest stosowany?

Trening umiejętności społecznych (TUS) pomaga ludziom rozwijać umiejętności potrzebne do skutecznego poruszania się w interakcjach społecznych.

Czym są umiejętności społeczne?

Umiejętności społeczne odnoszą się do biegłości w wykorzystywaniu zachowań werbalnych i niewerbalnych do skutecznego komunikowania się z innymi. Podlegają one wahaniom przez całe życie z powodu ewoluujących wpływów kulturowych, ideologicznych i postaw. Posiadanie kompetencji społecznych oznacza zdolność do skutecznego nawiązywania relacji z ludźmi z różnych środowisk.

Jakie umiejętności nabywa się w TUS?

·       kontakt wzrokowy z innymi podczas rozmowy,

·       uśmiechanie się podczas powitania,

·       uścisk dłoni podczas spotkania,

·       używanie właściwego tonu i głośności głosu,

·       społeczna umiejętność wyrażanie własnych opinii,

·       dostrzeganie uczuć innych i okazywanie empatii,

·       odpowiednie reakcje emocjonalne (np. płacz, gdy dzieje się coś smutnego; śmiech, gdy ktoś mówi coś zabawnego).

Lista umiejętności społecznych jest bardzo długa. Wielu z nas nawet nie zdaje sobie sprawy, że są to umiejętności, ale traktuje je jako część codziennego życia. Niestety, dla niektórych osób kontakty towarzyskie nie są takie łatwe, być może dlatego, że brakuje im umiejętności społecznych lub nie czują się komfortowo, wykorzystując swoje umiejętności społeczne.

Dla kogo jest najbardziej polecany?

Trening umiejętności społecznych (TUS) zapewnia skuteczną interwencję dla osób zmagających się z zaburzeniami  i trudnościami psychicznymi, które wpływają na ich funkcjonowanie społeczne. Zaliczamy do nich:

·       autyzm,

·       schizofrenia,

·       zaburzenia lękowe,

·       fobia społeczna.

Podczas gdy trening umiejętności społecznych jest skutecznym sposobem doskonalenia umiejętności interpersonalnych, najlepiej uzupełniają go dodatkowe interwencje, takie jak leczenie psychoterapeutyczne lub/i farmakologiczne. To zintegrowane podejście pomaga zająć się wszelkimi podstawowymi przyczynami cierpienia społecznego, a także wspierać umiejętności niezbędne do udanej interakcji społecznej.

Ponadto trening umiejętności społecznych może być również korzystny dla tych, którzy chcą udoskonalić swoje umiejętności interpersonalne i zwiększyć pewność siebie w otoczeniu społecznym. Takie osoby mogą dość szybko osiągnąć poprawę i zauważalne efekty.

Co warto wiedzieć?

Istnieje wiele czynników, które przyczyniają się do pogorszenia umiejętności społecznych, co z kolei wpływa negatywnie na wiele innych aspektów naszego życia. Na przykład deficyty umiejętności społecznych powodują izolację społeczną, a izolacja społeczna pogarsza umiejętności społeczne. Trening tylko jednego aspektu bez treningu drugiego jest mało efektywne. Stan będzie się po prostu powtarzał. Na przykład, nie efektywne jest uczyć umiejętności społecznych, jeśli pacjent/klient ,  jest w zbyt dużym lęku aby z nich korzystać.

TUS – krok po kroku

Trening umiejętności społecznych (TUS) zazwyczaj łączy terapię poznawczo-behawioralną, aby pomóc jednostkom uczyć się, stosować i zdobywać pewność siebie w sytuacjach społecznych

Wszystkie treningi umiejętności społecznych opierają się na tym samym podstawowym schemacie strukturalnym i wdrożeniowym:

Krok 1 – Ustalenie trudności i opracowanie tematów oraz planu pracy

Po pierwsze, konieczne jest zidentyfikowanie podstawowego problemu w socjalizacji, który wymaga rozwiązania. Poprzez dyskusję zarówno pacjent, jak i psycholog badają potencjalne czynniki, od strachu przed dużymi grupami po trudności w kontekście pracy lub szkoły. W wybranych przypadkach obserwacje behawioralne mogą być konieczne, aby zapewnić większą jasność.

Określenie psychologicznych przyczyn problemów społecznych ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia skutecznego treningu. Odkrycie, czy przyczyną może być choroba psychiczna lub trauma z przeszłości, może pomóc w dobraniu najbardziej efektywnego treningu umiejętności społecznych. Psycholog może następnie pracować nad opracowaniem strategii nauczania tych umiejętności i zapewnić dodatkowe treningi, które dotyczy każdej trudności.

W treningu umiejętności społecznych (TUS) psycholog pomoże ustalić cele terapii. Cele te powinny stanowić ogólny cel, a także bardziej szczegółowe zadania, które mogą z czasem ewoluować. Na przykład głównym celem może być rozwijanie zaufania do kontaktów towarzyskich z kolegami, podczas gdy indywidualne cele koncentrują się na zdobywaniu pewnych umiejętności społecznych, takich jak przedstawianie się czy zadawanie pytań.

W miarę osiągania każdego kamienia milowego ustalane są nowe cele, aby stopniowo zwiększać postęp. Dzięki trwałemu skupieniu się na ogólnym celu możesz wytrwać w obliczu przeszkód i zapewnić pomyślne zakończenie terapii.

Krok 2 – modelowanie

Przed każdą próbą prowadzący powinien zademonstrować umiejętności, które uczestnik chce zdobyć, aby miał jasne zrozumienie wykonywanego zadania. Ta demonstracja pozwala lepiej zrozumieć umiejętność i pomaga wyposażyć Cię w niezbędną wiedzę, aby z powodzeniem ją przeprowadzić.

Krok 3 – odgrywanie ról

Angażowanie się w odgrywanie ról jest kluczowym elementem TUS. Chociaż uczestnik może czuć się nieco nieswojo, opanowanie umiejętności poprzez symulowane scenariusze w ramach bezpieczeństwa sesji terapeutycznych/treningowych jest niezbędne, zanim uczestnik będzie mógł zastosować ją poza środowiskiem terapeutycznym.

Krok 4 – informacje zwrotne
Na koniec każdej sesji psycholog przekaże informację zwrotną. Ta informacja zwrotna pomoże uczestnikowi zidentyfikować mocne i słabe strony oraz rzeczy, nad którymi szczególnie musi popracować.

Krok 5 – praca domowa
Pomiędzy sesjami prowadzący powinien wyznaczać małe „zadania domowe”, które należy wykonać przez cały tydzień. Zazwyczaj zadania domowe będą kontynuacją ćwiczeń jakie były wprowadzane na ostatnim spotkaniu TUS. W zależności od tego, czy uczestnikowi uda się sprostać wyzwaniu, wyznaczane są kolejne zadania.

Trening umiejętności społecznych u dzieci

Umiejętność, z jaką dzieci radzą sobie w zawiłym i nieprzewidywalnym świecie relacji z innymi ludźmi, to ważny element prawidłowego rozwoju dziecka. To, jak dzieci uczą się budować, rozwijać i utrzymywać dobre relacje z rówieśnikami i dorosłymi, a także jak kończą te, które są dla nich szkodliwe, to klucz do bycia społecznie kompetentnym. Co więcej, to, jak dzieci radzą sobie w tych relacjach, może przewidzieć, czy jako dorośli będą potrafić odnaleźć się w społeczeństwie (Kupersmidt, Coie, i Dodge, 1990; Parker i Asher, 1987).

Badania naukowe od lat 50-tych pokazują, że dzieci, które mają problemy w relacjach z rówieśnikami już w wieku 8 lat, mogą w przyszłości napotkać wiele negatywnych sytuacji, takich jak porzucenie szkoły, przestępczość, problemy psychiczne, złe zachowanie, depresja, a nawet samobójstwo (Cowen i inni 1973; Parker i Asher, 1987; Roff, 1961; Roff, Sells, i Golden, 1972; Stengel, 1971). 

Trening umiejętności społecznych (TUS) dla dzieci – dlaczego warto go stosować?
Trening umiejętności społecznych (TUS) dla dzieci – dlaczego warto go stosować?

Inteligencja emocjonalna jako klucz do zrozumienia i rozwoju umiejętności społecznych

Trening umiejętności społecznych przez lata był uważany za istotny element rozwoju osobistego i zawodowego. Czy jednak można go zastąpić czymś bardziej skutecznym, co porusza się w głębszych warstwach naszej psychiki? Czy istnieje strategia, która pozwoli nam zrozumieć i kształtować nasze interakcje społeczne na bardziej fundamentalnym poziomie? Odpowiedź brzmi: tak. Chodzi o trening inteligencji emocjonalnej.

Inteligencja emocjonalna, różniąc się od tradycyjnego podejścia skupionego na umiejętnościach społecznych, odnosi się bezpośrednio do naszych emocji, które są podstawą wszystkich naszych interakcji. Umożliwia nam zrozumienie i zarządzanie naszymi własnymi emocjami oraz empatyczne odczytywanie i reagowanie na emocje innych osób. W tym sensie, trening inteligencji emocjonalnej może być nie tylko równie skuteczny, ale nawet bardziej wartościowy niż tradycyjne treningi umiejętności społecznych.

Dlaczego tak jest? Otóż, inteligencja emocjonalna pozwala nam nawiązywać głębsze, bardziej autentyczne relacje, oparte na wzajemnym zrozumieniu i empatii. Pozwala nam także zrozumieć, jak nasze emocje wpływają na nasze decyzje, zachowania i interakcje, a tym samym jak możemy je lepiej kontrolować i kierować.

Jednym z najważniejszych aspektów treningu inteligencji emocjonalnej jest możliwość nadrobienia braków emocjonalnych, które mogły powstać w wyniku pochodzenia z rodziny, która nie praktykowała rodzicielstwa bliskości. Rodzicielstwo bliskości, które zakłada bliskie i empatyczne relacje z dziećmi, skupia się na rozwijaniu zdolności dzieci do rozumienia i wyrażania własnych emocji, a także do empatycznego reagowania na emocje innych. W rodzinach, gdzie ten styl rodzicielstwa nie był praktykowany, osoby mogą mieć trudności z rozpoznawaniem, zarządzaniem i wyrażaniem swoich emocji, co z kolei może prowadzić do problemów w relacjach społecznych.

Trening inteligencji emocjonalnej może pomóc w nadrobieniu tych braków, oferując narzędzia i strategie do lepszego rozumienia i zarządzania emocjami. Może pomóc osobom zrozumieć swoje emocje, nauczyć się, jak reagować na emocje innych, a także jak wyrażać swoje emocje w sposób zdrowy i konstruktywny.

Podsumowując, trening inteligencji emocjonalnej może być niezwykle cennym narzędziem dla osób, które chcą zrozumieć i poprawić swoje interakcje społeczne. Dzięki bezpośredniemu skupieniu na emocjach, trening ten może dostarczyć kluczowych wglądów i umiejętności, które są niezbędne do budowania zdrowych, autentycznych relacji. W tym sensie, trening inteligencji emocjonalnej nie tylko zastępuje tradycyjne treningi umiejętności społecznych, ale także je uzupełnia i wzbogaca, dostarczając głębszego zrozumienia dla naszych emocji i relacji.

Wspieraj rozwój uczniów na nowym poziomie z EI Expert!

Chcesz przyczynić się do lepszego rozwoju uczniów, zwiększyć efektywność zajęć i poprawić komunikację w szkole? Odkryj EI Expert – nowoczesne szkolenia dla edukacji oparte na naukowych badaniach. Kliknij i dowiedz się więcej!

Trening umiejętności społecznych (TUS) dla dzieci/nastolatków – ćwiczenia

Ćwiczenia i gry towarzyskie są doskonałym sposobem na nauczenie dziecka, jak zachowywać się wśród rówieśników, niezależnie od tego, czy jest przedszkolakiem, czy już chodzi do szkoły podstawowej. Gry mogą uczyć umiejętności, takich jak kolejność, zarządzanie emocjami i czytanie języka ciała.

Wykorzystaj te praktyczne ćwiczenia rozwijające umiejętności społeczne, aby pomóc swojemu dziecku zrozumieć, jak jego działania wpływają na innych. Dzięki tym grom, mogą stać się bardziej samodzielni i utrzymywać zdrowe relacje przez całe życie.

Ćwiczenie 1 – konkurs wpatrywania się

Wiele dzieci ma problem z utrzymaniem kontaktu wzrokowego podczas rozmowy. Konkurs wpatrywania się może pomóc dzieciom nawiązać i utrzymać kontakt wzrokowy.

Jeżeli Twoje dziecko nadal czuje się nieswojo, możesz zacząć od mniejszych kroków. Przyklej na swoim czole naklejkę, na którą dziecko ma patrzeć, a potem zacznijcie rozmawiać.

Ćwiczenie 2 – toczenie piłki

Nigdy nie jest za wcześnie, aby zacząć rozwijać umiejętności społeczne, a gra w toczenie piłki jest odpowiednia nawet dla najmłodszych dzieci. Dzieci na zmianę toczą piłkę między sobą, co jest podstawą do rozwijania innych umiejętności społecznych. Uczą się również samokontroli, kierując piłkę w stronę swojego kolegi. Należy pokazywać aby toczenia jej było na tyle mocno, aby dotarła do kolegi, ale zarazem nie zbyt silnie.

Ćwiczenie 3 – gra w imiona

W tej prostej grze dzieci rzucą lub podrzucą piłkę komuś, po tym jak wywołają jego imię. Aktywności z umiejętnościami społecznymi, takie jak ta, dobrze pomagają nawet maluchom nauczyć się imion rówieśników. Pokazuje to, że są uważni na innych i jest to krok w stronę poznawania innych ludzi.

Trening umiejętności społecznych (TUS) dla dzieci/nastolatków – ćwiczenia
Trening umiejętności społecznych (TUS) dla dzieci/nastolatków – ćwiczenia

Ćwiczenie 4 – Brunon pokazuje

„Brunon pokazuje” rozwija umiejętności społeczne dla dzieci, takie jak samokontrola, słuchanie i kontrola impulsów, ponieważ kopiują one ruchy rówieśników i wykonują polecenia. Pomaga to również utrzymać uwagę na grze i nagradza dobre zachowanie tych, którzy przestrzegają zasad w trakcie gry. Zasady są bardzo proste, jedno dziecko coś pokazuje a reszta je naśladuje.

Ćwiczenie 5 – emocjonalne kalambury

Emocjonalne kalambury polegają na zapisaniu różnych emocji na paskach papieru. Twoje dziecko wybiera jedną z kapelusza lub kubełka. Następnie musi próbować odegrać tę emocję. Listę emocji możesz znaleźć tutaj. Gra emocjonalne kalambury może pomóc dzieciom nauczyć się rozpoznawać emocje, korzystając z wskazówek płynących z twarzy i ciała. Inna alternatywa tej gry to zadanie kiedy dzieci nie pokazują, ale rysują emocje.

Ćwiczenie 6 – naśladowanie mimiki

Gdy grasz w tę grę ze swoim dzieckiem, uczysz go umiejętności społecznych poprzez naśladowanie Twoich wyrazów twarzy. Dzięki naśladowaniu Twojej mimiki, dziecko może zrozumieć, co oznaczają pewne wyrazy twarzy i rozpoznawać je, kiedy inne osoby używają ich w prawdziwych rozmowach.

Kiedy dzieci z problemami społecznymi uczą się odczytywać mimikę twarzy, stają się bardziej komfortowe w sytuacjach, które ją obejmują.

Ćwiczenie 7 – zabawa w postacie

Te aktywności z umiejętnościami społecznymi polegają na wykorzystaniu naturalnej skłonności dziecka do zabawy. Używając pluszowych zwierząt lub lalek, możesz komunikować się ze swoim dzieckiem poprzez zabawki.

Prowadzenie rozmów przez zabawki uczy dzieci rozpoznawania zachowań i komunikowania swoich uczuć. 

Ćwiczenie 8 – zabawa w udawanie

Dzieci zwykle tworzą scenariusz, w którym udają kogoś lub coś innego. Na przykład, mogą bawić się w dom i przejmować role rodziców, stawać się lekarzem, weterynarzem, nauczycielem, kasjerem. Każda z tych sytuacji pozwala im na eksplorację różnych aktywności związanych z umiejętnościami społecznymi.

Na przykład, udając rodzica innego dziecka, muszą nauczyć się rozpoznawać i reagować na emocje, deeskalować sytuacje i dostosowywać się do nowych sytuacji.

Ćwiczenie 9 – wejdź w rozmowę

„Wejdź w rozmowę” to gra stworzona dla dzieci z autyzmem. Gra prezentuje strukturyzowane ćwiczenia z umiejętności społecznych, takie jak rozpoczynanie rozmowy i rozmawianie o konkretnych tematach na podstawie kart. Możesz przygotować karty z obrazkami, mogą to być karty dixit lub inne dowolne (dostosuj je do wieku i trudności dziecka).

Trening umiejętności społecznych (TUS) dla dzieci/nastolatków
Trening umiejętności społecznych (TUS) dla dzieci/nastolatków

Gra pomaga dzieciom nauczyć się, jak rozmawiać z innymi w odpowiedni sposób i prowadzić rozmowę z perspektywą i empatią. Uczy dobrych manier i samokontroli, pokazując im, jak wchodzić w rozmowę, kiedy mówić, a kiedy słuchać.

Ćwiczenie 10 – improwizowane opowieści

Wiele dzieci opowiada historie nawet poza celowymi ćwiczeniami z umiejętności społecznych. W improwizowanych opowieściach dodajesz kolejne wyzwanie, które wymaga od nich współpracy i tworzenia narracji bez zastanawiania się nad nią wcześniej.

W tej aktywności umieść karty z obrazkami lub słowami do góry nogami. Dziecko wybiera trzy z tych kart i musi uwzględnić te obiekty lub tematy w opowieści, którą opowiada. Gra kończy się, gdy wszystkie karty znikną lub dzieci dojdą do końca swojej historii.

Możesz wykorzystać tę aktywność jako grę wieloosobową, w której dzieci na przemian dodają do historii i rozwijają pomysły innych, lub jedno dziecko może opowiedzieć swoją własną historię.

Bardzo ważne jest aby osoba, która przeprowadza takie ćwiczenia samo bardzo dobrze percypowała, rozumiała, potrafiła wykorzystać ale również zarządzać emocjami. Ćwiczenia te z pozoru są bardzo proste do przeprowadzenia, ale jak to w życiu; w szczegółach tkwi sekret skuteczności. Jeśli nie masz takich kompetencji to warto przejść najpierw swoje osobiste szkolenia z inteligencji emocjonalnie.

Tutaj możesz pobrać powyższe ćwiczenia z treningu umiejętności społecznych (TUS) dla dzieci i nastolatków, które można wydrukować – karta pracy pdf

Trening umiejętności społecznych (TUS) dla nastolatków/dorosłych – ćwiczenia

Ćwiczenie 1 – budowanie mostów

Podziel uczestników na pary lub małe grupy.

Każda para lub grupa dostaje kartkę z napisaną na niej sytuacją, w której jeden z przyjaciół potrzebuje wsparcia. Sytuacje mogą być związane z problemami emocjonalnymi, akademickimi, zawodowymi czy rodzinnymi.

Oto kilka przykładowych sytuacji, które można zastosować do tego ćwiczenia:

1.     Twój przyjaciel nie dostał się na studia, na które bardzo chciał iść. Jest zrozpaczony i czuje, że jego marzenia zostały zniszczone.

2.     Twój przyjaciel przeżywa trudny rozwód swoich rodziców. Czuje się zagubiony i nie wie, jak sobie z tym poradzić.

3.     Twój przyjaciel został niedawno zwolniony z pracy, w której spędził wiele lat. Jest zmartwiony o swoją przyszłość i czuje się bezwartościowy.

4.     Twój przyjaciel ma problemy z uzależnieniem. Zdał sobie sprawę, że potrzebuje pomocy, ale nie wie, jak zacząć proces leczenia.

5.     Twój przyjaciel jest w trudnej sytuacji finansowej i nie jest w stanie opłacić swojego mieszkania. Czuje się zawstydzony i nie wie, jak poprosić o pomoc.

6.     Twój przyjaciel ma problemy z depresją. Czuje się samotny i nie jest pewien, czy ktokolwiek jest w stanie zrozumieć to, przez co przechodzi.

7.     Twój przyjaciel doświadcza trudności w nowym związku. Czuje się niewłaściwie traktowany, ale boi się konfrontacji.

Uczestnicy muszą teraz, jako grupa, zareagować na tę sytuację, omówić i ustalić, jak mogliby pomóc temu przyjacielowi w długim i krótkim terminie.

Grupy muszą następnie ustalić, jak mogłyby zastosować następujące strategie podczas udzielania wsparcia:

1.     Być obecnym: jak mogą pokazać, że są tam dla przyjaciela?

2.     Pamiętać, że to nie jest o nich: jak mogą unikać wprowadzania własnych emocji i odczuć do rozmowy?

3.     Oferować wsparcie zamiast rozwiązań: jak mogą pomóc przyjacielowi czuć się lepiej, zamiast próbować „naprawić” problem?

4.     Akceptować uczucia przyjaciela, zamiast mówić mu, co powinni czuć: jak mogą pokazać, że rozumieją i akceptują to, co przyjaciel czuje?

5.     Starać się nie panikować: jak mogą zachować spokój, nawet jeżeli sytuacja jest stresująca?

Po ustaleniu strategii, każda grupa tworzy krótki scenariusz dramatyczny, który pokazuje, jak zastosowaliby te strategie w praktyce.

Grupy prezentują swoje scenariusze reszcie klasy. Po prezentacji, otwórz dyskusję, aby uczestnicy mogli podzielić się swoimi przemyśleniami i uwagami na temat każdego scenariusza.

Trening umiejętności społecznych (TUS) dla nastolatków/dorosłych – ćwiczenia
Trening umiejętności społecznych (TUS) dla nastolatków/dorosłych – ćwiczenia

Ćwiczenie 2 – poziomy energii

1.     Wprowadzenie: Wyjaśnij uczestnikom, że komunikacja niewerbalna i poziom energii są kluczowymi składnikami umiejętności społecznych.

2.     Definicja: Wyjaśnij, co to znaczy „dopasować energię” – to znaczy dostosować swoje nastroje, ton głosu, gesty, itp. do osoby lub grupy, z którą obecnie się komunikujemy.

3.     Przykłady: Przedstaw kilka przykładów sytuacji, kiedy dopasowanie energii jest ważne:

a.     Spotkanie Biznesowe: Pracownicy są podekscytowani nowym projektem. Wchodząc do pokoju z niskim poziomem energii, możemy wydawać się niezaangażowani lub nieczuli na sukces zespołu.

b.     Spotkanie Towarzyskie: Przyjaciele są podekscytowani i świętują urodziny. Jeśli nasza energia jest niska, możemy wydawać się smutni lub niezainteresowani.

c.     Grupa Wsparcia: Uczestnicy dzielą się osobistymi wyzwaniami i emocjami. Zbyt wysoka energia mogłaby zaszkodzić i sprawić, że inni poczują się niezrozumiani.

4.     Ćwiczenie Indywidualne: Poproś uczestników, aby pomyśleli o sytuacji, w której znajdowali się w otoczeniu o wysokiej energii. Jak zareagowali? Czy dopasowali swoją energię do energii otoczenia?

5.     Dyskusja: Poproś uczestników, aby podzielili się swoimi przemyśleniami i doświadczeniami. Czy zauważyli różnicę w interakcji, kiedy dopasowali swoją energię do energii otoczenia? Jak to wpłynęło na ich umiejętności społeczne?

6.     Przypomnienie o Samoopiece: Podkreśl, że czasami okoliczności mogą uniemożliwić dopasowanie energii, na przykład kiedy jesteśmy zmęczeni czy przeżywamy trudności. Ważne jest wtedy, aby zadbać o własne samopoczucie.

7.     Praktyka: Proponuj praktykę „dopasowywania energii” w codziennych interakcjach i zachęcaj do refleksji nad tym, jak wpływa to na ich umiejętności społeczne.

8.     Podsumowanie: Na koniec ćwiczenia podsumuj najważniejsze punkty i zapytaj uczestników o ich wnioski i plany na przyszłość w kontekście dopasowywania poziomu energii.

Bardzo ważne jest aby osoba, która przeprowadza takie ćwiczenia samo bardzo dobrze percypowała, rozumiała, potrafiła wykorzystać ale również zarządzać emocjami. Ćwiczenia te z pozoru są bardzo proste do przeprowadzenia, ale jak to w życiu w szczegółach tkwi sekret skuteczności. Jeśli nie masz takich kompetencji to warto przejść najpierw swoje osobiste szkolenia z inteligencji emocjonalnie.

Tutaj możesz pobrać powyższe ćwiczenia z treningu umiejętności społecznych (TUS) dla nastolatków i dorosłych, które można wydrukować – karta pracy pdf

Trening umiejętności społecznych (TUS) – bibliografia 

Cowen, E., Pederson, A., Babigian, H., Izzo, I., & Trost, M. (1973). Long-term follow-up of early detected vulnerable children. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 41,438-446.

Kupersmidt, 1., Coie, 1., & Dodge, K. (1990). The role of peer relationships in the development of disorder. In S. Asher & 1. Coie (Eds.), Peer rejection in childhood (pp. 274-308). New York: Cambridge University Press.

Parker,., & Asher, S. (1987). Peer relations and later personal adjustment: Are low-accepted children at-risk? Psychological Bulletin, 102, 357-389.

Roff, M. (1961). Childhood social interactions and young adult bad conduct. Journal of Abnormal and Social Psychology, 63,333-337.

Roff, M., Sells, S., & Golden, M. (1972). Social adjustment and personality development in children. Minneapolis: University of Minnesota Press.

Stengel, E. (1971). Suicide and attempted suicide. Harmondsworth, England: Penguin.

Podziel się artykułem:

EI Expert - inteligencja emocjonalna w teorii i praktyce
Czym jest system EI Expert?

Więcej wpisów

Podziel się: